نقش رستم شیراز +عکس و نقشه

نقش رستم شیراز

Naghshe Rostam In Shiraz

در حدود چهار کیلومتر از کوه حاجی آباد در شمال تخت جمشید، بناهای تاریخی متعلق به شاهان ایلامی و هخامنشی و ساسانی وجود دارند که در تور شیراز خواهید دید. این بناها به خاطر عظمت و بلندی شان نقش رستم نامیده می شوند. در قله این کوه، چهار مقبره قرار دارند که تصور می شود مقبره های خرگز، داریوش اول و داریوش دوم هخامنشی باشند. در گذشته، نام این مکان سه‌گنبدان یا دوگنبدان بوده‌است که در بین مردم منطقه، به نام‌های کوه حاجی‌آباد،کوه استخر یا کوه نِفِشت نیز خوانده می‌شد و احتمالاً نام نقش رستم پس از آنکه ایرانیان بین رستم، پهلوان شاهنامه و سنگ‌نگاره‌های شاهان ساسانی ارتباط برقرار کردند به این مکان که از دیدنی های شیراز است، داده شد.

در اولین قسمت برجسته کاری که در قسمت پایینی کوه تراشیده شده، «نارسی» پسر شاپور اول در حال دریافت حلقه پادشاهی که نماد آناهیتاست می باشد، در این کنده کاری، مدل لباس، تاج، آرایش مو، جواهرات و نوارهایی که به قوزک پا بسته شده اند، به زیبایی نشان داده می شوند.

کنده کاری دوم که در زیر مقبره داریوش کبیر واقع گردیده، شامل دو صحنه می باشد که به وسیله یک خط باریک نسبی از هم مجزا گشته اند و هر دوی آنها شباهتهایی به هم دارند، چنانکه صحنه بالایی، بهرام دوم ( ۲۹۳ - ۲۷۶ پس از میلاد ) را در یکی از نبردها با دشمنانش نشان می دهد.

سومین برجسته کاری شامل عظیم ترین و مجلل ترین کنده کاری دوره ساسانی در نقش رستم می باشد و طرح آن پیروزی شاپور اول ( ۲۷۱ - ۲۴۲ پس از میلاد ) بر امپراتور روم، والریان است، در این کنده کاری شاپور اول در حال راندن اسبش، غرق در جلال و شکوه و امپراتور رم به حال تعظیم در پشت سر وی است.

چهارمین برجسته کاری، پیروزی هرمز دوم، شاه ساسانی ( ۳۱۰ - ۳۰۲ پس از میلاد ) را نشان می دهد که دشمنش را شکست داده است.

پنجمین برجسته کاری، پیروزی بهرام دوم و ششمین، همراهی وی را با افراد دربار و وزیرانش نشان می دهد.

هفتمین برجسته کاری که یکی از کهن ترین آنهاست، آرتاگزرگس ( ۲۴۲ - ۲۲۶ پس از میلاد ) را نمایش می دهد که در حال دریافت حلقه پادشاهی از اهورا مزدا است.

حافظیه شیراز + عکس و نقشه

حافظیه شیراز

Hafeziyeh Shiraz

حافظیه نام مجموعه آرامگاه شاعر برجسته ایرانی، حافظ شیرازی است که یکی از دیدنی های شیراز به شمار میرود. آرامگاه حافظ در شمال شهر شیراز، پایین‌ تر از دروازه قرآن، در یکی از قبرستان های معروف شیراز به نام خاک مصلی قرار دارد. این مجموعه که در تور شیراز خواهید دید، به‌دلیل جای‌دادن آرامگاه حافظ شیرازی در خود به این نام مشهور شده‌است. مساحت حافظیه ۲ هکتار بوده و از ۲ صحن شمالی و جنوبی تشکیل یافته که این صحن‌ها توسط تالاری از یکدیگر جدا شده‌اند. این مجموعه ۴ درب ورودی-خروجی دارد که درب اصلی در سمت جنوب آن، دو درب در سمت غرب آن و یک درب در سمت شمال‌شرق آن قرار گرفته‌است.

تالار حافظیه که از آثار دورهٔ زندیان است، ۵۶ متر طول و ۸ متر عرض داشته و از ۲۰ ستون سنگی، هرکدام به ارتفاع ۵ متر تشکیل شده‌است. این تالار پیش‌تر شامل ۴ ستون و ۴ اتاق بوده که بعدها اتاق‌ها از محدودهٔ آن حذف گردیده‌است. در سمت شرق و غرب تالار ۲ اتاق -یکی متعلق به سازمان میراث فرهنگی و دیگری مربوط به دفتر آرامگاه- وجود دارد. شیوهٔ معماری این تالار مربوط به دوره‌های هخامنشیان و زندیان است.

این مجموعه ۶۵ سال پس از درگذشت حافظ، در سال ۸۵۶ هجری قمری (۱۴۵۲ میلادی)، شمس‌الدین محمد یغمایی وزیر میرزا ابوالقاسم بابر گورکانی (پسر میرزا بایسنغر نواده شاهرخ بن تیمور) حاکم فارس، برای اولین بار ساختمانی گنبدی شکل را بر فراز مقبره حافظ بنا کرد و در جلو این ساختمان، حوض بزرگی ساخت که از آب رکن‌آباد پر می‌شد. این بنا یک بار در اوایل قرن یازدهم هجری و در زمان حکومت شاه عباس صفوی، و دیگر بار ۳۵۰ سال پس از وفات حافظ به دستور نادرشاه افشار مرمت شد. در سال ۱۱۸۷ هجری قمری، کریم خان زند بر مقبره حافظ، بارگاهی به سبک بناهای خود،شامل تالاری با چهار ستون سنگی یکپارچه و بلند و باغی بزرگ در جلو آن ساخت و بر مزارش سنگ مرمری نهاد که امروز نیز باقی است.
بنای کنونی در سال ۱۳۱۵ به کوشش شادروان علی اصغر حکمت با بهره گیری از عناصر معماری روزگار کریم خان زند و یادمانهای حافظیه توسط آندره گدار فرانسوی طراحی و اجرا شد.

پارسَه یا تخت جمشید شیراز + عکس ، نقشه

تخت جمشید شیراز

Persepolis in Shiraz

پارسَه یا تخت جمشید شیراز یکی از شهرهای باستانی ایران است که در تور شیراز خواهید دید. این شهر سالیان سال پایتخت هخامنشیان بوده است. ایران قدیم نیز به آن پارسه و چهل منار گفته می‌شده است. اسکندر مقدونی سردار یونانی به ایران حمله کرد و این مکان را به آتش کشید. آثار تاریخی و باستانی تخت جمشید در نزدیکی شهر مرودشت و در فاصله حدود 60 کیلو متری شمال شرق شیراز قرار دارد. تخت جمشید در محوطه وسیعی واقع شده که از یک طرف به کوه رحمت و از طرف دیگر به مرودشت محدود است. این مکان از سال ۱۹۷۹ یکی از آثار ثبت شدهٔ ایران در میراث جهانی یونسکو است.

تخت جمشید شیراز مجموعه‌ای از کاخ‌های بسیار باشکوهی و از مهمترین دیدنی های شیراز است که ساخت آنها در سال 518 قبل از میلاد به عنوان پایتخت جدید هخامنشیان در پارسه آغاز شد و اتمام آن 150 سال به طول انجامید. این کاخ‌های عظیم سلطنتی در کنار شهر پارسه که یونانیان آن را پرسپولیس خوانده‌اند ساخته شده است. ساختمان تخت جمشید در زمان داریوش اول در حدود 518 قبل از میلاد ، آغاز شد. بنیانگذار تخت جمشید داریوش بزرگ بود، البته پس از او پسرش خشایارشا و نوه‌اش اردشیر یکم با گسترش این مجموعه به گسترش آن افزودند. نخست صفه یاتختگاه بلندی را آماده کردند و روی آن تالار آپادانا و پله‌های اصلی و کاخ تچرا را ساختند.کارگرانی که در بنای تخت جمشید دست اندرکار بودند، از ملت‌های مختلف چون ایرانی و بابلی و مصری و یونانی و عیلامی و آشوری تشکیل می شدند که همة آنان رعیت دولت شاهنشاهی ایران بشمار می‌رفتند. وسعت‌ کامل کاخ‌های‌ تخت‌ جمشید ۱۲۵ هزار متر مربع‌ است که روی سکوئی که ارتفاع آن بین ۸ تا ۱۸ متر بالاتر از سطح جلگهٔ مردوشت است، بنا شده‌اند.

 بسیاری از آگاهی‌های موجود که در مورد پیشینه هخامنشیان و فرهنگ آنها در دسترس است به خاطر سنگ‌نبشته‌ها و فلزنوشته‌هایی است که در این کاخ‌ها و بر روی دیواره‌ها و لوحه‌ها آن حکاکی شده‌است. سامنر برآورد کرده‌است که دشت تخت جمشید که شامل ۳۹ قرارگاه مسکونی بوده، در دورهٔ هخامنشیان ۴۳٬۶۰۰ نفر جمعیت داشته‌است. باور تاریخدانان بر این است که اسکندر مقدونی سردار یونانی در ۳۳۰ پیش از میلاد، به ایران حمله کرد و تخت جمشید را به آتش کشیدو احتمالاً بخش عظیمی از کتاب‌ها، فرهنگ و هنر هخامنشی را با این کار نابود نمود. با این‌حال ویرانه‌های این مکان هنوز هم برپا است و باستان شناسان از ویرانه‌های آن نشانه‌های آتش و هجوم را بر آن تأیید می‌کنند.

پادشاهان ساسانی نیز کتیبه‌هایی در تخت جمشید بر جای گذاشته‌اند. پس از ورود اسلام به ایران نیز این مکان را محترم می‌شمردند و آن را هزار ستون و یا چهل منار می‌گفتند و با شخصیت‌هایی همچون سلیمان نبی و جمشید ارتباطش می‌دادند. عضدالدوله دیلمی در تخت جمشید دو کتیبه به خط کوفی بر جای گذاشته‌است. همچنین کتیبه‌های دیگری هم به عربی و هم به فارسی در تخت جمشید وجود دارد که جدیدترین آن مربوط به دوره قاجار است.

باغ جهان نما شیراز + عکس ، نقشه

باغ جهان نما شیراز

Jahan Nama Garden Shiraz

باغ جهان نما شیراز بعنوان یکی از دیدنی های شیراز که در تور شیراز خواهید دید، در هنگام اقامت تیمور گورکانی در شیراز، همچون سایر باغهای نامدار آن دوره مورد توجه وی واقع شده بطوریکه همانند آنرا در اطراف سمرقند که موطن او بوده احداث و آنرا جهان نما نامیده است. این باغ در دوره فرمانروایی آل مظفر و آل اینجو بسیار سرسبز و آباد بوده است به طوری که در اشعار حافظ از صفا و سرسبزی آن سخن به میان آمده است. این باغ همانند سه باغ ارم، دلگشا و تخت قراچه که از باغ‌های مشهور شیراز می‌باشند، پیش از حمله تیمور گورکانی در نهایت آبادانی بوده است و ابن عربشاه مورخ دوره تیمور در عجایب المقدور این باغ را «زینت‌الدنیا» نامیده است.

در مورد تاریخچه باغ جهان نمای شیراز ، کریم خان زند در سال 1185 هجری قمری این باغ را که در زمینهای مقابل جعفرآباد و مصلی قرار داشته حصار کشید و عمارت کوشک را در وسط آن ساخت و در اطراف عمارت خیابان کشیهای زیبا و درختکاری مفصلی بعمل آورد. طرح و اسلوب این باغ را کریمخان نظیر باغ نظر در داخل دارای چهار خیابان و اطراف چهار حوض دو بزرگ و دو کوچک ساخته است. در ضلع جنوبی بقایای آبنمایی به چشم میخورد که فواره آن هنوز پابرجاست. این آبنما از جلوی ضلع جنوبی آغاز می‌شود و به حوضی در جلوی بنایی که در دوره قاجاریه و در انتهای ضلع جنوبی احداث گردیده منتهی می‌شود که اخیراً مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است.
این باغ در دوره صفویه نیز آباد و قابل اهمیت بوده است. شارون و تاورنیه جهانگردان فرانسوی که در دوره صفویه شیراز را دیده اند، خیابان زیبایی توصیف کرده اند که از تنگ الله اکبر تا بقعه میر علی بن حمزه که محل خیابان حافظ کنونی است ادامه داشته و در دو طرف آن باغهای زیبا و آبادی وجود داشته است.

در داخل باغ جهان نما عمارتی به شکل هشت ضلعی دیده می‌شود. این عمارت دارای 4 شاه‌نشین در چهار گوشه بنا می‌باشد و میان شاه‌نشین‌ها، اتاق‌های دو طبقه قرار دارند. این عمارت دارای نمای آجری است و در گذشته پنجره‌های چوبی داشته است که توسط مالک خصوصی آن برداشته شده و به جای آن پنجره‌های آهنی نصب گردیده است. در داخل عمارت یک حوض از سنگ مرمر یکپارچه نیز وجود دارد. باغ جهان نما در سال 1383 توسط شهرداری شیراز احیا و مورد بهره برداری قرار گرفت.

این باغ در حال حاضر در اختیار صدا و سیمای شهر شیراز است.

باغ دلگشا شیراز+عکس و نقشه

باغ دلگشا شیراز

Delgosha Garden of Shiraz

در دروازه جنوبی آرامگاه سعدی در شیراز و پایین تر از قلعه نادر، باغی بزرگ قرار دارد که به دلگشا معروف است. این باغ از تعدادی زمین وسیع تشکیل شده که درحاشیه خیابان بوستان واقع شده اند و به مقبره سعدی راه دارند. باغ دلگشا در دوره صفویه نیز از باغ های مهم و تفریحی شیراز بود. به طوری که در تصاویر به جا مانده از جهانگردان اروپایی به این باغ اشاره های فراوان شده است. این باغ که 5/7 هکتار مساحت دارد، هم اکنون از گردشگاه های دیدنی شیراز است. باغ دلگشا در فهرست آثار ملی با شماره ۹۱۲ به ثبت رسیده‌است. با تور شیراز سفر کنید و از این باغ که از دیدنی های شیراز است، بازدید کنید.

این بنا را بر روی یک سکو ساخته اند و قسمت پایین تر دیوارها را با سنگ صاف و مصطح پوشانیده اند. دارای سه طبقه می باشد و ایوان آن با کاشی کاریهای براق تزیین گردیده است. درهای برخی از اتاقها بسیار قدیمی هستند.در طبقه اول یک حوض هشت وجهی قرار دارد که دارای کاشیکاریهای آبی است. سقف ساختمان یک گنبد ساده است و درمحل دریچه هوا قراردارد. در این بنا چهار اتاق سلطنتی نیز وجود دارد. از دروازه ورودی باغ تا ساختمان که درمرکز آن قرار گرفته، یک آبنما و یک خیابان سیمانی وجود دارد. چهار خیابان بدین گونه در اطراف ساختمان ساخته شده اند که به دیوارهای باغ ختم می گردند. درکنار برخی از این خیابانها، درختان سرو وکاج به چشم می خورند ودر قسمتهای دیگر باغ نیز درختهای پرتقال، نخل وگردو کاشته اند.

سابقه آبادانی و وجود این باغ نه تنها به پیش از دوره سلسله‎های آل اینجو و آل مظفر می‌‎رسد بلکه تا پیش از اسلام یعنی دوره حکومت ساسانیان، به دلیل همجواری با مظهر کاریزی کهن و استقرار در حریم قلعه بسیار قدیمی مشهور به کهن‎دژ بوده که بقایای آن تا نیم سده پیش بر فراز کوه مقابل قرار داشت، قطعی است. این باغ در دشت زیر پای این قلعه و در نزدیکی مظهر کاریز سعدی که آب گازاران هم نامیده می‌‎شود واقع شده است، آب قنات سعدی از گذشته تا کنون باغ دلگشا و چند باغ دیگر و کشتزارهای اطراف را مشروب می‌‎سازد. در دوره تسلط تیمور گورکانی در فارس، این باغ و مجموعه باغ‌ها در ‌‌نهایت آبادانی بوده و پس از دیدن این باغ، در سمرقند باغی بزرگ به همین شیوه به نام دلگشا احداث نمود. این باغ در دوره صفویه از باغهای مشهور به شمار می‌‎رفته و در دوره افشاریه همچنان آباد و احتمالاً مدتی در تملک میرزا محمد کلان‌تر فارس بوده است.

حدود نیم قرن پیش این باغ در تملک خورشید کلاه لقاءالدوله دختر قوام‎الملوک بود که با شوهر خود ناظم‎الملک در آنجا می‌‎زیست، تا اینکه چندین سال قبل از ورثه قوام خریداری گردید و در حال حاضر در تملک دولت می‌‎باشد.  در سمت شمال باغ، باغچه کوچکی است که به علت احداث خیابانهایی در اطراف باغ، از ضلع شمالی، جدا شده است که این باغچه به نام باغ طاووس خوانده می‌‎شود و فاقد عمارت است، ولی دارای درختان کهنسال سرو، کاج و نخل می‌‎باشد که بین آن‌ها را درختان نارنج پوشانده است.