در حدود چهار کیلومتر از کوه حاجی آباد در شمال تخت جمشید، بناهای تاریخی متعلق به شاهان ایلامی و هخامنشی و ساسانی وجود دارند که در تور شیراز خواهید دید. این بناها به خاطر عظمت و بلندی شان نقش رستم نامیده می شوند. در قله این کوه، چهار مقبره قرار دارند که تصور می شود مقبره های خرگز، داریوش اول و داریوش دوم هخامنشی باشند. در گذشته، نام این مکان سهگنبدان یا دوگنبدان بودهاست که در بین مردم منطقه، به نامهای کوه حاجیآباد،کوه استخر یا کوه نِفِشت نیز خوانده میشد و احتمالاً نام نقش رستم پس از آنکه ایرانیان بین رستم، پهلوان شاهنامه و سنگنگارههای شاهان ساسانی ارتباط برقرار کردند به این مکان که از دیدنی های شیراز است، داده شد.
در اولین قسمت برجسته کاری که در قسمت پایینی کوه تراشیده شده، «نارسی» پسر شاپور اول در حال دریافت حلقه پادشاهی که نماد آناهیتاست می باشد، در این کنده کاری، مدل لباس، تاج، آرایش مو، جواهرات و نوارهایی که به قوزک پا بسته شده اند، به زیبایی نشان داده می شوند.
کنده کاری دوم که در زیر مقبره داریوش کبیر واقع گردیده، شامل دو صحنه می باشد که به وسیله یک خط باریک نسبی از هم مجزا گشته اند و هر دوی آنها شباهتهایی به هم دارند، چنانکه صحنه بالایی، بهرام دوم ( ۲۹۳ - ۲۷۶ پس از میلاد ) را در یکی از نبردها با دشمنانش نشان می دهد.
سومین برجسته کاری شامل عظیم ترین و مجلل ترین کنده کاری دوره ساسانی در نقش رستم می باشد و طرح آن پیروزی شاپور اول ( ۲۷۱ - ۲۴۲ پس از میلاد ) بر امپراتور روم، والریان است، در این کنده کاری شاپور اول در حال راندن اسبش، غرق در جلال و شکوه و امپراتور رم به حال تعظیم در پشت سر وی است.
چهارمین برجسته کاری، پیروزی هرمز دوم، شاه ساسانی ( ۳۱۰ - ۳۰۲ پس از میلاد ) را نشان می دهد که دشمنش را شکست داده است.
پنجمین برجسته کاری، پیروزی بهرام دوم و ششمین، همراهی وی را با افراد دربار و وزیرانش نشان می دهد.
هفتمین برجسته کاری که یکی از کهن ترین آنهاست، آرتاگزرگس ( ۲۴۲ - ۲۲۶ پس از میلاد ) را نمایش می دهد که در حال دریافت حلقه پادشاهی از اهورا مزدا است.